Wat zijn de EVA-landen?
De Europese Vrijhandelsassociatie (EVA), ook wel bekend als de European Free Trade Association (EFTA), is een organisatie die gericht is op het bevorderen van vrijhandel en economische samenwerking tussen haar lidstaten. De EVA is opgericht in 1960 als alternatief voor landen die geen lid wilden worden van de Europese Unie (EU), maar wel wilden profiteren van vrijhandelsvoordelen. De huidige EVA-landen zijn:
- IJsland
- Liechtenstein
- Noorwegen
- Zwitserland
Deze vier landen vormen samen een belangrijke economische partner voor de EU en de rest van de wereld.
Wat is de rol van de EVA?
De EVA heeft als doel om handel tussen haar lidstaten en met andere landen te vergemakkelijken. Dit wordt bereikt door het sluiten van handelsverdragen en het bieden van een platform voor economische samenwerking. De EVA-landen hebben toegang tot een breed netwerk van vrijhandelsovereenkomsten met meer dan 35 landen wereldwijd, waaronder Canada, Japan en Zuid-Korea. Hierdoor hebben bedrijven in de EVA-landen toegang tot internationale markten met minder handelsbelemmeringen.
Daarnaast werken drie van de vier EVA-landen – IJsland, Liechtenstein en Noorwegen – samen met de EU via de Europese Economische Ruimte (EER). Dit betekent dat deze landen deelnemen aan de interne markt van de EU en profiteren van het vrije verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen. Zwitserland heeft ervoor gekozen om niet toe te treden tot de EER, maar heeft via bilaterale overeenkomsten specifieke handelsafspraken met de EU gemaakt.
De voordelen voor de EU van de Europese Vrijhandelsassociatie
Een van de belangrijkste voordelen van de samenwerking tussen de EU en de EVA is dat goederen vrij van invoerrechten kunnen worden verhandeld. Deze regeling is gebaseerd op het principe dat goederen een Europese oorsprong moeten hebben, wat betekent dat ze geproduceerd of verwerkt zijn in de EU of EVA-landen. Dit kan worden aangetoond met een EUR.1-certificaat of, bij een goederenwaarde onder €6.000,-, met een factuurverklaring.
Deze vrijhandel bevordert de handel tussen de EU en de EVA-landen en levert voordelen op voor beide partijen:
- Voor de EVA-landen: zij kunnen eenvoudig goederen importeren uit de EU zonder extra kosten, wat hun economische positie versterkt.
- Voor de EU: het stimuleren van handel met EVA-landen draagt bij aan economische groei en het scheppen van banen.
Dankzij deze samenwerking kunnen bedrijven aan beide zijden profiteren van efficiënte handelsroutes, lagere kosten en verbeterde toegang tot markten.
Welke producten vallen onder de regeling?
De meeste industriële producten komen in aanmerking voor deze vrijhandelsvoordelen. Producten zoals machines, auto-onderdelen en farmaceutische producten worden vaak zonder invoerrechten verhandeld. Landbouwproducten en visserijproducten vallen meestal buiten de vrijhandelsovereenkomsten en worden apart geregeld via bilaterale afspraken. Het is essentieel dat bedrijven controleren welke producten in aanmerking komen voor preferentiële tarieven om onnodige kosten te voorkomen.
Waarom kiezen landen voor de EVA in plaats van de EU?
Landen zoals Noorwegen en Zwitserland hebben bewust gekozen voor lidmaatschap van de EVA in plaats van toetreding tot de EU. De redenen hiervoor zijn divers:
- Behoud van soevereiniteit: EVA-landen behouden meer controle over hun eigen wetgeving en beleid, vooral op het gebied van belastingen, immigratie en landbouw.
- Flexibiliteit in handelsverdragen: de EVA biedt haar leden de mogelijkheid om eigen handelsverdragen te sluiten met landen buiten de EU.
- Economische voordelen zonder politieke verplichtingen: EVA-landen profiteren van economische samenwerking met de EU zonder gebonden te zijn aan politieke integratie.
De relatie tussen de EVA en de CEVA
Naast de EVA bestaat er ook de Centraal-Europese Vrijhandelsassociatie (CEVA). De CEVA richt zich op landen in Centraal- en Oost-Europa en heeft een vergelijkbare doelstelling: het bevorderen van regionale samenwerking en vrijhandel. Hoewel de CEVA kleiner is dan de EVA, speelt deze organisatie een cruciale rol in de handel binnen de regio. Beide organisaties dragen bij aan het verlagen van handelsbarrières en het stimuleren van economische groei in hun respectieve gebieden.